Achterhoeks Toekomst Toer Agro
De regio Achterhoek, AOC-Oost en de Kennisw
erkplaats Achterhoek hebben het initiatief genomen om een Toekomst Toer Agro te organiseren. Agrofood is immers een van de grootste Achterhoekse sectoren.
Momenteel is de Achterhoekse Toekomstagenda 2030 in de maak. Deze weken toeren Achterhoekers door de regio om diverse innovatieve projecten en bedrijven te bezoeken en delen ze wat zij belangrijk vinden voor de toekomst van de regio. De toers zijn geordend naar thema. Het gaat onder meer over bereikbaarheid, vernieuwingen in de bouw, water en circulaire economie.
Tijdens de Toekomsttoer Agro met ondernemers, lokale bestuurders, beleidsambtenaren en deelnemers uit het onderwijs, zijn inspirerende en voor Nederland toonaangevende innovatieve projecten bezocht rond kunstmestvrije Achterhoek, (vruchtbare) kringloop- & precisielandbouw en duurzame melkveehouderij.
De invulling van de reis is mede tot stand gekomen met het project Vruchtbare Kringloop (VKA), Proefboerderij de Marke, Het Internethuis, LTO Noord, Mestverwerking Groot Zevert en Nel Schellekens ‘chef van kop-tot-kont’.
Studenten van AOC Oost en Aeres Hogeschool hebben op de drie bezochte locaties uitleg gegeven over leren en onderzoek in de praktijk en hun betrokkenheid bij de verschillende initiatieven voor een landbouw met toekomst.
Bij het eerste bezoek aan Maarten Harmsen, agrariër in Hengelo Gld. is uitleg gegeven over zijn deelname aan de VKA. Tijdens de rondgang over zijn bedrijf toonde loonwerker Bosch uit Hengelo zijn zodenbemester die is uitgerust met een NIRS-sensor voor het precies meten van de fosfaat- en stikstofgift. En loonbedrijf Almen Harfsen liet haar Verisscan zien waarmee per perceel gedetailleerd de variatie in pH, organische stof, geleidbaarheid en hoogteligging in kaart worden gebracht.
In de stal bij Harmsen presenteerde VKA-projectleider Carel de Vries de resultaten van vier jaar Vruchtbare Kringloop Achterhoek en Liemers. Zo’n 285 Achterhoekse melkveehouders houden zich actief bezig met een efficiënte benutting van mineralen om de bodemvruchtbaarheid en de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater te verbeteren.
De cijfers laten zien dat op veel fronten vooruitgang is geboekt.. Een goede bodemvruchtbaarheid is hiervoor belangrijk.
Carel de Vries: “De Achterhoek is landelijk koploper op het gebied van kringlooplandbouw, daar mogen we best trots op zijn”.
Ook de groeiende samenwerking tussen VKA en AOC Oost kreeg de aandacht. Twee studenten vertelden over de ervaring en inzichten die zij als deelnemer aan het project hebben opgedaan:
Jelle Simmers (student Aeres Hogeschool en ex student AOC-Oost): “Het is belangrijk dat er wederzijds begrip is tussen burgers en boeren”.
Wiebe IJsseldijk(student AOC-Oost):”Om de ontwikkelingen in de landbouw bij te kunnen houden is het belangrijk dat wij tijdens de studie veel ervaring op kunnen doen in het bedrijfsleven”.
Vervolgens zijn we te gast geweest bij Mestvergisting Groot Zevert in Beltrum waar door projectleider Kees Kroes een toelichting werd gegeven op het project Kunstmestvrije Achterhoek en gaf Roel Beunk een uitgebreide rondleiding over het bedrijf.
Doel van het project Kunstmestvrije Achterhoek is een goed, milieuvriendelijk product maken uit dierlijke mest als vervanger van kunstmest. De onlangs opgerichte Regiegroep Kunstmestvrije Achterhoek wil de invoer van kunstmest terugdringen, minder mest afvoeren en meer duurzame energie uit mest winnen. Als nutriënten zoals stikstof en fosfaat in het mestoverschot en in de waterzuivering hergebruikt kunnen worden, is er geen kunstmest meer nodig in de Achterhoek. Het project sluit aan bij de al bestaande processen van Groot Zevert.
Groot Zevert exploiteert een moderne biovergistingsinstallatie. Hier verwerken ze dierlijke mest aangevuld met reststromen uit de diervoeding- en voedingsmiddelenindustrie tot onder andere biogas. De installatie kan jaarlijks 11 miljoen m3 biogas opwekken. 8 miljoen daarvan gaat via een 5 km lange leiding naar FrieslandCampina in Borculo.
De overige 3 miljoen m3 biogas wordt met behulp van hoog-rendement warmtekrachtkoppelingen omgezet in groene stroom en warmte. De warmte gebruikt het bedrijf voor interne processen.
Tevens bouwt het bedrijf aan een Groene Mineralen Centrale. De centrale kan straks alle digestaat scheiden in onder meer fosfaat, stikstof en kali. De resterende verarmde minerale organische stof kan, tezamen met irrigatiewater, regionaal als bodemverbeteraar hergebruikt kan worden.
Tijdens de toer is het niet alleen gegaan over duurzaam produceren maar ook consumeren. Op Groot Zevert is een lunch geserveerd die chef Nel Schellekens met duurzame, streekeigen agroproducten had klaar gemaakt. Lekker, goed en puur eten. Nel Schellekens: “0% waste, 100% taste. Begin bij jezelf, dat is de basis van het verschil.”
We hebben de reis afgesloten bij Proefboerderij De Marke in Hengelo Gld. waar de innovaties rond smart melkveehouderij een hoofdrol spelen.
Zwier van de Vegte presenteerde hier de uitdagingen voor de agrarische bedrijven en nam de bezoekers mee op een rondleiding over het bedrijf.
Het melkveeproefbedrijf in Hengelo (Gld.) heeft zich als doel gesteld om de verliezen van ammoniak, nitraat, fosfaat en broeikasgassen zo veel mogelijk te beperken. Op het bedrijf worden mest en mineralen zo efficiënt mogelijk gebruikt, zodat de behoefte aan grondstoffen en energie zo laag mogelijk is. Dit verkleint de ecologische voetafdruk van het bedrijf. Zo probeert deze onderzoeksinstelling, die deel uitmaakt van Wageningen UR Livestock Research ervoor te zorgen dat Nederland een aantrekkelijk land voor melkproductie blijft.
Pieter Hoenderkerken nam de bezoekers mee in de wereld van ‘internet of things’ en de toepassing hiervan in agrarische bedrijven.
Het Internet Huis’ uit Doetinchem en ‘LNAGRO de Ondernemerij’ uit Ulft initieerden een dekkend LoRa-sensornetwerk in de Achterhoek.
Het doel is dat boeren goedkoop, gemakkelijk en snel digitale innovaties kunnen toepassen. Voorbeelden zijn: het controleren van weidegang met chips, sensoren in peilbuizen voor het meten van waterstanden en meer kennis over de opbrengsten van gras en maïs met sensoren en LoRa.
De deelnemers aan de agrotoer waren onder de indruk van de projecten, de resultaten tot nu toe en over de bijdragen van studenten. Het belang van de groeiende samenwerking in Kenniswerkplaatsverband tussen onderwijs en het bedrijfsleven werd hierdoor nog extra benadrukt.
